Dededen Toruna Miras!

Gazeteabc/ Haber: Adiviye ElbaşTespih sanatı, Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze uzanan derin bir gelenek olarak, sadece bir ibadet aracı olmanın ötesine geçip, aynı zamanda bir kültürel miras haline gelmiştir. Bu sanat, nesilden nesile aktarılarak, günümüzde de ustalar tarafından titizlikle yaşatılmaktadır. Son 35 yıldır tespih yapımı konusunda adından söz ettiren ve bu sanatı yücelten ustalardan biri de Temel Cengiz. Cengiz, tespih yapımının inceliklerini ve tarihini anlatırken, bu sanatı yaşatmanın sadece bir iş değil, aynı zamanda bir tutku olduğunu vurguladı.

35 yıldır bu işi yapıyorum

Gazeteabc olarak 35 yıldır bbu iş ile ilgilenen Temel Cengiz ile yaptığımız röportajda Cengiz bizlere: “Bu işi 35 yıldır yapıyorum. Dededen toruna miras olarak sürdürülüyor.” dedi. 

Son zamanlarda çok çeşitli malzemeler ortaya çıktı

Cengiz’e tespih yapımında hangi malzemeleri kullanıyorsunuz? sorusunu sorduğumuzda: “Aslında ben eskiden sadece oltu taşı kullanırdım. Oltu taşı yapardık. Ancak son zamanlarda çok çeşitli malzemeler ortaya çıktı. Şu anda kehribarlar, ağaç gruplarından kimyasal döküm yapılan ateş kehribar gibi birçok malzeme kullanılıyor. Ama eskiden sadece saz oltu vardı bizde.” dedi.

Her bir taşın kendisine özgü faydası var

Peki, tespih çeşitleri hakkında bilgi verir misiniz? dediğimizde ise: “Tespihlerin her birinin ayrı bir faydası vardır. Örneğin, oltu taşının vücuttan elektriği alır, stresi azaltır, nazar alır ve sakinleştirici özelliği vardır. Kuka tespih ise el dezenfekte etme özelliğine sahiptir; yani mikropları temizler. Damla kehribar kullandığınızda, o da insanlara nazarını alır, sakinleştirir ve vücuda rahatlık verir. Her tespihin farklı yapısının farklı faydaları vardır.” dedi. Tespihlerde boncuk sayısının bir anlamının olmadığını dizimi yaparken, 33, 17, 45 gibi sayılarla dizimin yapılabileceğini aktardı. 

Tespih durduğu zaman matlaşır

Tespih nasıl temizlenmeli ve bakımı nasıl yapılmalı? diye sorduğumuzda Cengiz bizlere: “Tespih genelde temiz elle çekilmeli ve kullanılmalıdır. Temiz elle kullanıldığında tespih daha güzelleşir, daha kayganlaşır ve daha parlar. Tespihin birinci kuralı temiz elle çekilmesidir; deri yağlı olmamalıdır. İkinci kural ise, tespihi kullandıkça iyi olur. Durduğu zaman matlaşır. Tespihi ara ara kullanmalısınız. Eğer bir kişinin beş on tane tespihi varsa, ben de burada öyle yapıyorum. Bazı tespihleri iki gün kullanıp, sonra diğerini alıyorum. Tespihin bakımı, kullanmakla sağlanır.” dedi.

Kültürel miras

Tespih sanatı, sadece bir el sanatı değil, aynı zamanda bir kültürel mirasın taşıyıcısıdır. Temel Cengiz gibi ustalar, bu geleneği yaşatarak, geçmişin değerlerini geleceğe taşımaktadır. Her bir tespih, birer sanat eseri olarak, hem manevi hem de estetik değere sahiptir. Temel Cengiz’in yaptığı her tespih, geçmişten gelen bir mirası, günümüze ve geleceğe taşımaktadır.