BİR CUMHURİYET ÖĞRETMENİNİN ANILARI: ANNEM HATEM AYTEN YAR YETKİN

Köşe Yazıları - 16 Haziran 2025 12:07

Annem Preveze’den 1924 yılında Gemlik’e yerleşmiş anne ve babanın üçüncü çocuğu olarak Gemlik’te 1926 yılında doğmuştur. Beş kardeşi olan, doğum ismi ile Hatem Yar, kardeşleri arasında ortaokulu bitirmiş tek kişidir. Ortaokulda iken Fransızcasının diğer arkadaşlarına kıyasla çok daha iyi olduğunu gören Fransızca öğretmeni “Nasıl bu kadar iyi Fransızca konuşuyorsun?” diye sormuş. Annem önce çekinmiş söylemekten ama sonra “Rumca biliyorum” demiş. Öğretmeni “Senin ismin Ayten olsun” demiş ve çevresinde vefat edinceye kadar bu ismi ile çağrıldı.

Annem okuma aşkı ile dolu biri idi ve en büyük pişmanlığı liseyi bitirememiş olmak, öğretmen okuluna gidememekti. Vefat edinceye kadar bunu her fırsatta söyledi. Liseyi bitirememesi meselesini kendisinden dinledim. Ortaokul son sınıf dahil, çok başarılı bir öğrenciymiş ve tüm notları iyiymiş. Ama mezun olmak için üç dersten sözlü sınava girmesi gerekiyormuş.  Matematik dersinden kötü not verilince ortaokul son sınıfı tekrar etmek zorunda bırakılmış ama çok başarılı bir öğrenci olduğu için gururuna yedirememiş ve sınıf tekrarını kabul etmemiş. En büyük hayali de öğretmen olmakmış. 17 yaşına gelince önce ismini hatırlamadığım bir devlet kurumunda çalışmaya başlamış ve orada karşılaştığı milli eğitim müdürüne öğretmenlik hayalinden söz edince müdür, “Kurşunlu’ya vekil öğretmen olarak gider misin?” diye sormuş. Annem sevinçle kabul etmiş.

O tarihlerde Gemlik ve Kurşunlu arasında karayolu yokmuş ve bir süre annesiyle beraber küçük bir kayık ile her gün Gemlik-Kurşunlu arasını gidip gelmiş. Bu durumu gören o dönemin bir yetkilisi, okulun taş binasında bir lojman tahsis etmiş ve annesiyle orada kalmış. Annem oraya atanıncaya kadar Kurşunlu hiç öğretmen yüzü görmemiş. Ahali öğretmen gelmesine çok sevinmiş ve okulda çocuğu ya da torunu olmayan dedeler dahil sepetlerle meyve-sebze getirirlermiş anneme. Annem 23 Nisan’da öğrencileri krapon kağıtlarından yaptığı elbise ve gömlekler ile törene çıkarmış ve çokça beğeni ve alkış aldığını anlatırdı.

Yıllar sonra ben Mudanya’da, annem babam da Kumla’da yaşarken bir keresinde Kurşunlu’dan geçerken “Anne, sizin öğrencilerinizden birini belki görebiliriz” dedim ve ilk gördüğüm evin önünde arabamı durdurdum. Orta yaşlı bir kadına “Ayten öğretmeni tanır mısınız?” diye sorduğumda, “Ay! Benim öğretmenim” dedi. “Gel bak arabada öğretmenin var” deyince, annem de arabadan indi ve birbirlerine sarılıp ağladılar. Kadın, “Ben bir yıl devam ettim ama babam beni okuldan aldı ve çok üzüldüm. Ağabeyim okumaya devam etti. Ben her gün Ayten öğretmeni görmek için okula giderdim ve karşıdan severdim” dedi. Çok güzel bir anı olmuştu annem için.

Sonrasında Karacaali, Küçükkumla ve Büyükkumla’da da öğretmenliğe devam etmiş evleninceye kadar. Anılarını vefat edinceye kadar hep büyük gurur ve özlemle anlatırdı. Yıllar sonra Gemlik’te pazarda Gülay Aksoy ablamın annesi Sabiha yenge ile alışveriş yaparken, orta yaşlı bir erkek onları takip ediyormuş. Çok tedirgin olmuşlar. Neredeyse polise gideceklerken erkek yanlarına gelip “Siz Ayten öğretmen misiniz?” diye sormuş. Annem “Evet” deyince, “Ben sizin öğrencinizim” demiş ve ellerini öpmüş. Benzer anıları Kumla‘da yaşarken de yaşamış olduğunu anlatılırdı.

Annem 23 yaşına gelip de evlenmeyince, o dönemde çevresinde “evde kaldı” durumuna düştüğü düşüncesiyle, yıllardır görmediği teyzesinin yakışıklı oğlu Muammer Yetkin ile evlenmeye karar vermiş ve 1951’de Turhal’a gitmişler. Babam lise ikiden terkti ve ekonomik nedenlerle tahsilini yarıda bırakmış. O yıllarda Turhal’da lise yokmuş. Tokat’ta bir akrabasının yanında kalarak liseye iki yıl devam etmiş ama bırakmak zorunda kalmış. O dönemde ablası ve eşi Turhal şeker fabrikasında çalışıyormuş. Babamın da işe alınmasını sağlamışlar. Şeker fabrikası lojmanlarında yaşıyorlarmış ve 1952’de ağabeyim, 1954 de de ben doğmuşuz. Bizler biraz büyüyünce halam, “Ayten iyi eğitimli, Fransızca biliyor. Onu da işe alalım” deyince babam, “Ben sağ oldukça eşimi çalıştırmam” deyip konuyu kapatmış. Ancak annem vefat edinceye kadar “Ah! Keşke çalışsaydım” derdi ve çok üzülürdü. Babam da annem vefat ettikten sonra “Keşke izin verseydim çalışmasına” demişti.

Annemin de babamın da genel kültürü çok iyiydi ve bizlerle radyoda bilgi yarışmalarına iştirak ederler ve genellikle doğru cevaplar verirlerdi. Annem 70 yaşında iken Fransızca şarkıları Türkçe’ye tercüme ederdi. Kitap okumayı çok severlerdi ve bizler kitaplarla dolu evde dünyaya gözlerimizi açtık. Annem ve babam çok iyi Rumca bilirlerdi. Bizden gizli bir şey konuşmaları gerekince Rumca konuşurlardı. Birkaç cümle ve kelime dışında maalesef Rumca öğrenemedim. Keşke öğrenseydim.

Annem gerçek bir aydındı, Atatürk ismini duyduğunda ağlardı. İbadetlerini yerine getirirdi ama vefat edinceye kadar saçlarının beyazını görmedik. Onu evde bile son derece bakımlı ve güzel giyimli gördük.

Sandre renkli, hep yapılı saçları, evde bile etek altına giydiği ince çorapları ve hafif topuklu terlikleri ile hatırlıyorum onu.

Gülay Aksoy kuzenimi çok severdi ve onun öğretmen olması ile gurur duyardı. Gülay ablam da hep “Halam idolümdü” der. Nurlar içinde yatsın güzel annem.

EMEL YETKİN

Bir arkadaşı Emel Hanım için şöyle yazmış:
“Emel tepeden tırnağa, tanıdığına duygu geçirir, adı kişiye göre değişir ya da zamana göre.
Emel sevgidir,
Emel huzurdur,
Emel fedakarlıktır,
Emel teslim olmamak ve teslim almamaktır.
Ve Emel zaman zaman pamuk yürek, zaman zaman demir bilektir.
Kısaca Emel hayat demektir ve hak edene hak ettiğini verecek bir hayat.”

6 Nisan 1954 tarihinde Tokat’ın Turhal ilçesinde doğdum. Babamın görevi gereği Anadolu’nun birçok yöresinde bulundum. İlköğretim ve lise tahsilimi Malatya’da tamamladım. 1972-1973 yılları arasında Ankara Turizm ve Ticaret Yüksek Okulu’nda okudum ve 1976 yılında üniversite hayatıma geri döndüm. 1981 yılında Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Sevk ve İdare Yüksek Okulu’ndan (TODAİE, SİYO) iyi derece ile mezun oldum. 1982 yılında Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İngilizce Hazırlık Okulu’nu bitirdim. 1983’de başladığım ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Bölge Planlaması Bölümü’nde yüksek lisans öğrenimimi tamamlamadım. 2023 yılında Anadolu Üniversitesi AÖF Adalet Bölümü’nden, 2025 yılında ise AÖF Emlak Yönetimi Bölümü’nden onur öğrencisi olarak mezun oldum.

Meslek hayatıma 1971 yılında bir bankada memur olarak başladım ve şube müdürlüğü, birim müdürlüğü, grup müdürlüğü, yurtdışı temsilciliği ve bölge müdürlüğü görevlerinde bulundum. 1996 yılında emekli oldum. Emekli olduktan sonra da tekstil, gıda, turizm, finans ve inşaat-emlak sektörlerinde yöneticilik ve danışmanlık görevlerinde bulundum. Halen bankacılık ve turizm alanında bilirkişilik yapmaktayım ve site yönetimlerine danışmanlık hizmeti vermekteyim. Yeminli İngilizce tercümanım.

Çalışma hayatım boyunca birçok kurs ve seminere katıldım ve çok sayıda sertifika aldım. Emlak komisyonculuğu sertifikası, seyahat acentesi sorumlu müdürü, yabancı dil başarı belgesi, adli bilirkişi temel eğitimi sertifikası ve apsiyon C uzmanlık belgesine sahibim. Çevre eğitimi, kambiyo, dış ticaret, bankacılık, sigortacılık, turizm mevzuatı ve uygulamaları ile ilgili kurs ve seminerler verdim. Turizm alanında internette yayımlanmış araştırma çalışmalarım ile köşe yazılarım, kambiyo konusunda da yayımlanmış kitapçıklarım mevcuttur. İngilizce bilen yabancılara Türkçe, Türklere de İngilizce kursları verdim. Meslek hayatım boyunca dünyanın birçok ülkesine seyahat ettim. Almanya’da yaşadım. 1995-2025 yılları arasında aralarında Ankara Bursalılar Derneği, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), TEMA Vakfı, Alanya Çevre Eğitim ve Mavi Bayrak Derneği (ALÇED) olmak üzere birçok sivil toplum örgütünde görev yaptım.

1999 – 2004 yılları arasında Yeni Alanya Gazetesi’nde köşe yazarlığı yaptım. 2004-2013 yılları arasında www.turizmhaberleri.com internet gazetesinde köşe yazılarım ve araştırma çalışmalarım yayımlanmıştır. Halen ALÇED Yönetim Kurulu üyesiyim. Çok iyi derecede İngilizce, orta derecede de Almanca ve İspanyolca biliyorum. Sosyal psikolog doçenti bir kızım ve Amerika Birleşik Devletleri’nde dünyanın sayılı üniversitelerinden birinde bilgisayar bilimi dalında öğrenim gören iki erkek torunum var. Bursa Gemlik nüfusuna kayıtlıyım ve 1998 yılından beri Alanya’da yaşıyorum. Briç oynuyorum ve mandolin, bağlama ve ud çalıyorum.

***

İşte bir başarı öyküsü ve ben Gemlik nüfusuna kayıtlıyım diyen örnek bir insan. Emel Hanım halen okuyor ve bir diploma daha alacak. Yolu çok uzun olsun. Nice sağlıklı günlere ve başarılara.

Emel Yetkin: Kızım TED Ankara koleji ve ODTÜ iktisat mezunu. ODTÜ MBA mezunu. University of Nevada, Reno’da sosyal psikoloji doktorası yaptı ve TOBB üniversitesinde doçent oldu. Şu anda Atlanta’da yaşıyor eşi ile. Georgia Tech’de Computer Science Bölümü’nde okuyan 2 oğluyla. 16 yaşındaki küçük oğlu ABD Satranç Federasyonu’nda National Master unvanı taşıyor. Eşi de ODTÜ Elektronik Elektrik Mühendisliği mezunu. University of Nevada’da Computer Science’da master yaptı.
BENZER HABERLER